MCCB – Cấu Tạo Và Vai Trò Trong Đời Sống

MCCB là gì?

MCCB (tên tiếng anh là Moulded Case Circuit Breaker), còn được gọi là CB khối, là một thiết bị điện được dùng trong các điện áp và tần số từ 50 Hz và 60 Hz giúp kiểm soát và bảo vệ dòng điện. Thiết bị này được dùng như một CB khối hoặc Aptomat sử dụng để ngắt các dòng điện khi xảy ra sự cố điện như quá tải, ngắn mạch và sụt áp.

Tùy vào thiết kế của mỗi hãng sản xuất và nhu cầu sử dụng, các thông số về cường độ dòng điện định mức, dòng cắt định mức sẽ khác nhau, dao động từ 10A đến 300A đối với cường độ dòng điện và trong các mức 2.5kA, 5kA, 10kA,… đối với dòng cắt định mức.

Có thể bạn quan tâm: Aptomat Là Gì? Cấu Tạo Và Nguyên Lý Hoạt Động Của Aptomat

Cấu tạo của MCCB

MCCB được cấu tạo từ 7 bộ phận chính, mỗi bộ phận sẽ có những đặc điểm khác nhau

1. Khung: Phần bỏ bảo vệ bên ngoài MCCB, thường được làm từ polyester thủy tinh có khả năng cách điện hiệu quả.
2. Cơ chế vận hành: Được dùng cho việc bật tắt thiết bị, bộ phận này giữ cho tay cầm luôn nằm đúng vị trí được bật. Khi MCCB có lỗi, cơ chế vận hành sẽ tắt và chuyển sang hoạt động thủ công.
3. Đơn vị hành trình: Nhiệm vụ chính là ngắt MCCB khi xảy ra các sự cố quá tải hay ngắn mạch.
4. Tay cầm: Hỗ trợ thợ đóng/cắt thiết bị khi thực hiện các hoạt động sửa chữa, bảo trì MCCB.
5. Thiết bị đầu cuối: Các dây ở điểm tiếp xúc cần được thắt chặt để kết nối hiệu quả.
6. Bình dập hồ quang: Khi ngắt thiết bị, tiếp điểm sẽ tạo ra hồ quang, nhiệm vụ của bình dập là tách nhỏ các hồ quang này.
7. Nút nhấn chuyển: Sử dụng khi cần ngắt thiết bị.

Nguyên lý hoạt động

Nguyên lý hoạt động của MCCB có hai nguyên lý riêng biệt:

Nguyên lý nhiệt: Chức năng bảo vệ quá tải của MCCB được hoạt động nhờ thành phần nhạy cảm với nhiệt độ. Thành phần này thực chất là một thanh lưỡng kim, hai kim loại giãn nở ở các tốc độ khác nhau khi tiếp xúc với nhiệt độ cao. Trong điều kiện hoạt động bình thường, thanh lưỡng kim sẽ cho phép dòng điện chạy qua MCCB. Khi dòng điện vượt quá giá trị cho phép, tiếp xúc lưỡng kim sẽ bắt đầu nóng và uốn cong do tốc độ giãn nở nhiệt khác nhau của 2 chất liệu kim loại. Thanh kim loại (tiếp điểm) sẽ uốn cong đến điểm đẩy vật lý vào thanh ngắt và tháo các tiếp điểm, khiến mạch bị gián đoạn. Việc bảo vệ nhiệt của MCCB thường sẽ có độ trễ về thời gian để cho phép thời gian quá dòng ngắn thường thấy trong một số hoạt động của thiết bị, chẳng hạn như dòng điện khi khởi động động cơ. Thời gian trễ này cho phép mạch tiếp tục hoạt động bình thường trong những trường hợp này mà không bị ngắt.

Nguyên lý điện từ: MCCB chứa một cuộn dây điện từ tạo ra một trường điện từ nhỏ khi dòng điện đi qua MCCB. Trong quá trình hoạt động bình thường, trường điện từ được tạo ra bởi cuộn dây điện từ là không đáng kể. Tuy nhiên, khi xảy ra lỗi ngắn mạch trong mạch, một dòng điện lớn bắt đầu chạy qua điện từ. Do đó, một trường điện từ mạnh được sinh ra để hút thanh ngắt và mở các tiếp điểm.

Vai trò của MCCB trong đời sống

MCCB đang được sử dụng trong đời sống và đóng vai trò quan trọng trong hệ thống mạng điện. Các vai trò của MCCB có thể kể đến như:

– Kiểm soát dòng điện quá tải, giữ cho dòng điện luôn trên giá trị định mức tồn tại lâu hơn mức bình thường.

– Bảo vệ người dùng và các thiết bị điện trong hệ thống mạng điện khi xảy ra các sự cố. Khi có dòng điện cực cao chạy qua, MCCB sẽ làm gián đoạn ngay lập tức, hạn chế tình trạng cháy nổ, hư hỏng.

– MCCB còn có thể được sử dụng như một công tắc bật tắt mạch điện trong trường hợp mạch này không có công tắc thủ công thích hợp.

– Bảo vệ đường dây tự động, đóng mở mạch điện áp thấp nếu xảy ra tình trạng quá tải hoặc ngắn mạch.

Xem thêm: Các Thiết Bị Đóng Cắt Và Bảo Vệ Mạch Điện Trong Gia Đình

Sự khác nhau giữa MCB và MCCB

Nhiều người thường thắc mắc MCB và MCCB khác nhau ở những điểm nào trong quá trình chọn mua thiết bị để lắp đặt. Điểm khác biệt rõ rệt nhất của 2 loại thiết bị ngắt mạch này là khả năng ngắt của mỗi loại. MCB có khả năng ngắt lên đến 1800 amps trong khi đó MCCB có thể ngắt dòng điện từ 10.000 – 200.000 amps. Ngoài ra, còn có những điểm khác biệt bạn cần lưu ý như:

Tiêu chí	MCB	MCCB
Khái niệm	Thiết bị bảo vệ hệ thống khi dòng điện quá tải	Thiết bị bảo vệ hệ thống khi dòng điện quá tải giống MCB nhưng có thêm chức năng chỉnh dòng
Tên gọi	Bộ ngắt mạch thu nhỏ	Bộ ngắt mạch đúc
Khả năng ngắt mạch	Cố định	Cố định hoặc di chuyển
Dòng điện có thể cắt	4.5kA tới 10kA	Từ 10kA – 85kA
Điều khiển từ xa	Không có	Có
Rating Current	6A – 125A	15A – 1250A
Ứng dụng	Hệ thống tải thấp	Hệ thống tải nặng
Công dụng	Công trình dân dụng	Trong công nghiệp và thương mại.

Xem thêm: MCB Là Gì? Cấu Tạo – Nguyên Lý Hoạt Động Của MCB

Dựa vào các đặc điểm này, bạn có thể tham khảo tìm mua loại sản phẩm phù hợp với nhu cầu và sử dụng một cách hiệu quả.